Wiemy już, co to są kwaśne deszcze i jak powstają. Przeprowadzone eksperymenty pomogły nam sobie wyobrazić skalę pH. Pytanie, które stawiamy sobie dziś, to
jakie skutki wywołują kwaśne deszcze w przyrodzie?
NA ROŚLINNOŚĆ
Kwaśne deszcze powodują obumieranie drzew. Wypłukują one z drzew wapń i magnez, co powoduje uszkodzenie, a nawet tracenie liści. Uszkodzone liście powodują zakłócenia w procesie fotosyntezy i nadmierne parowanie wody. Drzewa stają się mniej odporne na warunki klimatyczne i obumierają.
Poza tym kwaśne deszcze zakwaszają glebę. Wymywają one niezbędne składniki odżywcze (wapń, magnez, potas), w wyniku czego korzenie roślin mają zmniejszone możliwości pobierania ich. Z czasem korzenie obumierają, a rośliny giną. Ponadto zakwaszone gleby stają się niezdatne do uprawiania roślin.
Jak zaobserwować gołym okiem działanie kwaśnych deszczów?
Rozejrzyj się dookoła. Jeśli zaobserwujesz, że drzewa świerkowe mają żółte igły i je gubią, to znaczy, że mamy do czynienia z kwaśnymi opadami.
Zniszczone lasy w Górach Izerskich. |
NA ZWIERZĘTA
Kwaśne opady dostają się do jezior oraz rzek i zakwaszają je, powodując, że są one niezdatne dla ludzi i zwierząt. Ryby - zwłaszcza pstrągi i łososie - przestają się rozmnażać i giną w kwaśnej wodzie. Także glin, który zostaje wymyty z gleby i dostaje się do zbiorników wodnych, jest bardzo szkodliwy dla ryb. Gromadzi się on w ich skrzelach i uniemożliwia oddychanie.
NA ZABYTKI
Wiele budynków i pomników jest zbudowanych z kamienia zawierającego wapno - z piaskowca, wapienia lub marmuru. Wapno neutralizuje działanie kwaśnych deszczów, jednak w końcu zostaje zużyte. Wtedy kamień traci naturalną odporność a budynek lub pomnik zaczyna ulegać zniszczeniu. Posągom kamiennym odpadają części ciała np. nosy, a ściany domów pękają i grożą zawaleniem. Pod wpływem szkodliwego działania kwaśnych deszczów wszelkie konstrukcje metalowe narażone są na znacznie szybsze rdzewienie, a tym samym na wcześniejsze zniszczenie.
Czy wiesz, że...
kwaśne deszcze niszczą niektóre spośród naszych największych zabytków historycznych?
Przykładem są np. starożytne świątynie na Akropolu w Atenach, które przetrwały tysiące lat, a teraz zaczynają się niszczyć. Taki sam los spotyka i nasze polskie zabytki, np. średniowieczne budowle Krakowa.
Posągi na Akropolu niszczone przez kwaśne deszcze. |
NA ZDROWIE LUDZI
Ludzie na skutek kwaśnych opadów są bardziej podatni na choroby układu oddechowego (takich jak bronchit czy astma) i układu krążenia. Wdychanie dwutlenku siarki i tlenku azotu szkodzi naszym płucom. Dotyczy to przede wszystkim ludzi żyjących w pobliżu elektrowni opalanej węglem oraz mieszkających w miastach o dużym ruchu ulicznym. Ludzie ci częściej cierpią na kaszel, bóle w klatce piersiowej i duszności.
Kwaśne deszcze zakwaszają także wodę pitną. Gromadzą się w niej metale ciężkie, które wywołują wiele chorób. Kadm uszkadza na przykład układ wydalniczy, glin uszkadza kości i mózg, a ołów - układ nerwowy.
Czas na eksperymentowanie!
Wiemy już jakie pH mają kwaśne deszcze. Dziś dowiedzieliśmy się o ich szkodliwych działaniach na rośliny, zwierzęta, ludzi i zabytki.
Spróbujmy wytworzyć kwaśny deszcz i przekonać się o jego niszczycielskiej sile!
Potrzebne będą:
palnik, łyżka, siarka, słoik z zakrętką, zapałki, denaturat, gałązki sosnowe, woda, papierowy ręcznik lub serwetka, papierki lakmusowe.
Nalewamy denaturatu do palnika, podpalamy knot. Łyżką nabieramy siarkę i spalamy ją nad ogniem. Gdy siarka zacznie się spalać, pojawi się charakterystyczny błękitny płomień.
Wówczas wkładamy łyżkę do słoika (w 1/3 napełnionego wodą), ale nie zanurzamy w wodzie, zakrywamy ręcznikiem papierowym lub serwetką, żeby zatrzymać gaz (dwutlenek siarki).
Gdy już nie będzie dymu spalania, wyjmujemy łyżkę, zakręcamy słoik i wstrząsamy, żeby gaz połączył się z wodą. W ten sposób uzyskaliśmy kwaśny deszcz. Dla pewności możemy sprawdzić pH naszego wytworu.
Do słoika wkładamy gałązkę sosnową, zakręcamy słoik i prowadzimy obserwacje, jakie skutki mają kwaśne deszcze.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz